Είπαν...

«Δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο ούτε ένα παράδειγμα,
όπου οι περικοπές μισθών,
συντάξεων και κοινωνικών δαπανών
να οδήγησαν στην εξυγίανση ενός ασθενούς κράτους
»

Τζόζεφ Στίγκλιτς
νομπελίστας οικονομολόγος



Δευτέρα 29 Απριλίου 2013

Θα πλημμυρίσει τον κόσμο με πολύ χρήμα η Ιαπωνία

του Γιωργου Δελεστίκ

Μεγάλο εκνευρισμό -αν όχι πανικό- έχει προκαλέσει στη γερμανική κυβέρνηση η νέα οικονομική πολιτική του Ιάπωνα πρωθυπουργού Σίνζο Αμπε, για την υλοποίηση της οποίας καθαίρεσε τον προηγούμενο διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Ιαπωνίας και τοποθέτησε στο αξίωμα αυτό τον Χαρουχίκο Κουρόντα. Η πολιτική του δεξιού προέδρου της ιαπωνικής κυβέρνησης είναι σαφέστατη, αλλά εντελώς αντίστροφη από την πολιτική λιτότητας που επιβάλλει όλο και πιο έντονα το Βερολίνο σε ολόκληρη την Ευρωζώνη και την ΕΕ. Για να κινηθεί η οικονομία, χρειάζεται πρώτα απ' όλα χρήμα, λέει ο Αμπε. Η ιαπωνική κυβέρνηση επομένως θα ρίξει άφθονο χρήμα στην ιαπωνική αγορά ουσιαστικά «τυπώνοντας γεν», όπως είναι η λαϊκή έκφραση.
Ετσι θα γίνουν τουλάχιστον τρία θεμελιώδη πράγματα: Πρώτον, οι επιχειρήσεις θα βρεθούν με πολύ χρήμα στη διάθεσή τους, άρα μπορούν να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους. Δεύτερον, οι Ιάπωνες εργοδότες θα μπορέσουν συν τοις άλλοις να δώσουν και κάποιες αυξήσεις στους εργαζόμενους, βελτιώνοντας την αγοραστική τους δυνατότητα. Τρίτον, μια τέτοια νομισματική πολιτική θα οδηγήσει στην υποτίμηση του γεν σε σχέση με το ευρώ και το δολάριο, διευκολύνοντας έτσι την αύξηση των γιαπωνέζικων εξαγωγών. Πρέπει να σημειώσουμε εδώ ότι αυτή η νομισματική πολιτική του Τόκιο δεν πρόκειται να οδηγήσει σε κανενός είδους αύξηση των επιτοκίων δανεισμού της Ιαπωνίας.
Παρ' όλο που το δημόσιο χρέος της χώρας, μετά και το πυρηνικό ατύχημα της Φουκουσίμα, βρίσκεται σε αστρονομικά ύψη και είναι το υψηλότερο στον κόσμο καθώς φτάνει το... 240% (!!!) του ΑΕΠ, είναι σε ποσοστό άνω του 90% εσωτερικός και όχι εξωτερικός δανεισμός. Με άλλα λόγια, τα γιαπωνέζικα ομόλογα τα αγοράζει η Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας, οι ιαπωνικές ιδιωτικές τράπεζες και οι ιαπωνικές επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα η ιαπωνική κυβέρνηση να δανείζεται με επιτόκιο... 1% ή το πολύ 2% - δηλαδή τζάμπα! Μάλιστα ο σχεδιασμός του πρωθυπουργού και του κεντρικού τραπεζίτη είναι να αγοράσει η τράπεζα της Ιαπωνίας το 70% των νέων κρατικών ομολόγων και μάλιστα με πολύ χαμηλό επιτόκιο της τάξης του 1% ώστε να διασφαλιστεί πλήρως ότι υπάρχει απόλυτος έλεγχος του δημόσιου χρέους και ότι κανένας δεν μπορεί να ασκήσει πίεση μέσω του δημόσιου χρέους στο Τόκιο. Οταν λέμε ότι η κυβέρνηση Αμπε θα ρίξει χρήμα στην ιαπωνική αγορά, μάλλον δεν μπορούμε να φανταστούμε τι ακριβώς εννοούν οι Γιαπωνέζοι. Ο Αμπε και ο Κουρόντα λοιπόν ανακοίνωσαν ότι επί δύο ολόκληρα χρόνια θα ρίχνουν κάθε μήνα στην αγορά της Ιαπωνίας το ποσό των επτά και πλέον τρισεκατομμυρίων γεν - δηλαδή πάνω από 50 δισεκατομμύρια ευρώ τον μήνα επί 24 μήνες, που μας κάνει... 1,2 τρισεκατομμύρια (!) ευρώ.
Το ποσό είναι κολοσσιαίο. Επειδή δε ο Αμπε αυτή την οικονομική πολιτική τη διεκήρυσσε από την προεκλογική ακόμη περίοδο, έχει ήδη δημιουργήσει γεγονότα. Στους επιχειρηματικούς αλλά και στους χρηματοπιστωτικούς κύκλους της Ιαπωνίας επικρατεί κλίμα ευφορίας πρωτοφανές εδώ και είκοσι χρόνια. Προσδοκίες όμως έχουν γεννηθεί και στους Ιάπωνες εργαζόμενους.
Ο Σίνζο Αμπε κάλεσε δημοσίως τους επιχειρηματίες να δώσουν υψηλότερους μισθούς «σε όσους εργάζονται σκληρά». Ως συνέπεια των πρωθυπουργικών παροτρύνσεων αρκετοί επιχειρηματικοί κλάδοι στην Ιαπωνία, με πρώτα τα μεγάλα σούπερ μάρκετ, μετά από πολλά χρόνια έδωσαν αυξήσεις στους υπαλλήλους τους, ενώ άλλοι κλάδοι αρκέστηκαν σε έκτακτα επιδόματα μέχρι στιγμής. Γενικά πάντως κάτι άρχισε να κινείται, και αυτό δεν είναι καθόλου ασήμαντο για τους Γιαπωνέζους.
Αντιθέτως, αυτή η πολιτική ανησυχεί πολύ τους Γερμανούς. «Η Ιαπωνία πλημμυρίζει τον κόσμο με χρήμα - πόσο επικίνδυνο είναι αυτό;» ήταν την περασμένη Πέμπτη ο τίτλος ενδιαφέρουσας ανάλυσης της εβδομαδιαίας γερμανικής σοσιαλδημοκρατικής εφημερίδας «Ντι Τσάιτ», στην οποία μεταξύ άλλων τονίζεται για την πολιτική της ιαπωνικής κυβέρνησης: «Ενοχλείται από αυτήν η γερμανική κυβέρνηση, γιατί με αυτόν τον τρόπο μπορούν οι γιαπωνέζικες επιχειρήσεις να προσφέρουν τα προϊόντα τους στο εξωτερικό με ευνοϊκότερο κόστος - και πιθανόν έτσι να χτυπήσουν τον ανταγωνισμό ακόμη και μέσα στη Γερμανία».
Η γερμανική εφημερίδα επιχειρεί να δώσει δραματικό χαρακτήρα στην πολιτική του Τόκιο. «Ακόμη περισσότερο χρήμα για τον κόσμο - είναι αυτός ο δρόμος εξόδου από την κρίση ή είναι ο δρόμος προς την καταστροφή;» δήθεν αναρωτιέται. «Οι επικριτές βλέπουν στις δράσεις αυτές (της ιαπωνικής κυβέρνησης) το προκαταρκτικό σκαλοπάτι της κρατικής χρεοκοπίας» ισχυρίζεται στους τίτλους του και το γερμανικό περιοδικό «Ντερ Σπίγκελ». Μεγάλος καημός για την Ιαπωνία!

Πηγή: www.ethnos.gr

Τρίτη 23 Απριλίου 2013

Το ουρλιαχτό και το βέλασμα

της Αγγελική Σπανού

Στην ταινία Dogville, ο θεατής δεν μπορεί να καταλάβει από την αρχή πόση και πόσο αποκρουστική βία θα ασκηθεί από το μικρό χωριό πάνω στην ξένη που βρέθηκε εκεί κυνηγημένη, ζητώντας άσυλο.
Στο ξέσκισμα του θύματος συμμετέχουν τελικά όλοι, καθένας με τον τρόπο του -εκτός από τον σκύλο.

Η Μανωλάδα ήταν κολαστήριο για αλλοδαπούς εργάτες γης, πολύ πριν να πέσουν οι σφαίρες που έκαναν το γύρο του κόσμου προκαλώντας παγκόσμιο σοκ. Το καθεστώς σκλαβιάς που λειτουργεί στην περιοχή ήταν γνωστό στις κρατικές αρχές, φυσικά και στην τοπική κοινωνία. Χάρη στην αλληλεγγύη της “κοινότητας”, άλλωστε, προστατεύεται η τόσο εκτεταμένη παρανομία και συγκαλύπτεται η φρίκη. Τον τρόπο καλλιέργειας της φράουλας στη Μανωλάδα, τον έμαθαν όλοι το 2008, χάρη σε ρεπορτάζ με αφορμή την απεργία εργατών που διαμαρτύρονταν για τα μεροκάματα της ντροπής και υπέστησαν άγρια πογκρόμ. Μόλις έφυγε το θέμα από την επικαιρότητα, η ζωή συνεχίστηκε κανονικά στην περιοχή, μέχρι που το καλοκαίρι πάλι τα φώτα έπεσαν εκεί, επειδή ένας ντόπιος καινοτόμησε, σέρνοντας με το όχημά του δύο μετανάστες στο δρόμο, προς παραδειγματισμό των υπολοίπων αλλά και για την απόλαυση του θεάματος.

Με άλλα λόγια, ο βασανισμός και ο εξευτελισμός των ξένων που δουλεύουν στα χωράφια, είναι ο κανόνας στην περιοχή και τίποτα δεν είναι κρυφό, όλα συμβαίνουν κάτω από τα μάτια της αστυνομίας, της δικαιοσύνης, της αυτοδιοίκησης, των βουλευτών του νομού και των ψηφοφόρων τους. Αυτό που άλλαξε είναι η διαβάθμιση της ασκούμενης βίας. Δεν είχε συμβεί μέχρι τώρα, ή τουλάχιστον δεν έχει γίνει γνωστή, δολοφονική επίθεση όπως αυτή της προηγούμενης εβδομάδας. Το καινούργιο στοιχείο είναι ότι ο φασισμός αποενοχοποιείται και εκπέμπει κτηνώδη αυτοπεποίθηση.

Το φίδι τρεφόταν με την κακία, τη σιωπή και την απάθεια. Είχε αποκτήσει δύναμη πολύ πριν να μπει ένα ναζιστικό κόμμα στη Βουλή. Η αδράνεια των θεσμών, η ανεπάρκεια του πολιτικού συστήματος και η συλλογική ανοησία, δημιούργησαν ιδανικές συνθήκες για να ξεσαλώσουν οι νοσταλγοί του Χίτλερ. Με σημαίες στα χέρια και με το λάβαρο του αντιμνημονιακού αγώνα, αξιοποιώντας το πραγματικό έλλειμμα μεταναστευτικής πολιτικής, παίζοντας με το φόβο και την άγνοια, καταφέρνουν να καταλαμβάνουν όλο και μεγαλύτερο χώρο.

Απευθύνονται σε μαθητές που δεν μαθαίνουν στο σχολείο τι ήταν τα τάγματα ασφαλείας και πώς ξεκίνησε ο εμφύλιος, ποιοι δολοφόνησαν τον Καποδίστρια και από ποιους καταδικάστηκε ο Κολοκοτρώνης, τι απέγιναν οι δωσίλογοι και πόσοι συνεργάστηκαν με τη χούντα. Απευθύνονται σε νέους που ξέρουν ότι δεν θα βρουν δουλειά και δεν ξέρουν την ιστορία της πατρίδας τους. Απευθύνονται σε νοικοκυραίους που έχουν ζαρώσει από την ανέχεια και την ανασφάλεια και η κουλτούρα τους εξαντλείται στα μηνύματα που παίρνουν από απογευματινά σίριαλ και κουτσομπολίστικες εκπομπές. Απευθύνονται στους προδομένους πελάτες των κομμάτων που θέλουν να εκδικηθούν και στα άγρια ένστικτα όσων ψάχνουν ένα θύμα για να εκτονώσουν το μίσος τους. Απευθύνονται σε πολίτες εθισμένους στη βία, αυτή που παράγουν οι ίδιοι και εκείνη την οποία έχουν υποστεί ή με την οποία έχουν συμφιλιωθεί, στην οικογένειά τους, στο γήπεδο, στο πανεπιστήμιο, στη γειτονιά.

Αξιοποιούν τις δυνατότητες έκφρασης που προσφέρει η δημοκρατία για να την υπονομεύσουν, εκμεταλλεύονται τη γοητεία που ασκούν σε ένα μεγάλο κομμάτι της αστυνομίας και το φόβο που εμπνέουν σε ένα άλλο μεγάλο κομμάτι του κράτους. Το αποτέλεσμα είναι να δαγκώνει όλο και περισσότερο το φίδι, να σέρνεται στο φως ανενόχλητο και να γίνονται αναλύσεις επί αναλύσεων για το δηλητήριο, αλλά καμία ουσιαστική προσπάθεια εξόντωσής του.

Παρακολουθούμε φασίστες να αγορεύουν χωρίς αντίλογο από τηλεοπτικού βήματος, να μπαίνουν σε νοσοκομεία για να ελέγξουν αν δουλεύουν αλλοδαπές, να σπάνε πάγκους ξένων μικροπωλητών, κανείς δεν συλλαμβάνεται, κανείς δεν καταδικάζεται, τώρα είδαμε και μια καταχώριση προβολής του έργου της χούντας σε ομογενειακή εφημερίδα των ΗΠΑ.

Παρακολουθούμε βουλευτές να διασύρουν τον κοινοβουλευτισμό, να προβάλλουν ευθέως απόψεις εναντίον του πολιτεύματος, να υποστηρίζουν ότι δεν έγιναν ολοκαυτώματα, να νοσταλγούν τους πραξικοπηματίες, να κηρύττουν το μίσος, να διδάσκουν ρατσισμό και όλα αυτά γίνονται σαν να πρόκειται για μια φυσική κατάσταση στο πλαίσιο του πλουραλισμού και της ελευθερίας.

Ποιος ξέρει τι ψήφιζαν οι πολίτες της Μανωλάδας που εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα στον εξανδραποδισμό των ξένων εργατών. Όποιο κόμμα του δημοκρατικού τόξου και αν επέλεγαν, η αλήθεια είναι ότι η δημοκρατική τους συνείδηση είναι ανύπαρκτη, όσο και η ανθρωπιά τους. Ο εκφασισμός δεν ξεκίνησε μετά την κρίση, χάρη στα μνημόνια και την τρόικα, είχε συντελεστεί νωρίτερα. Τώρα παρακολουθούμε το αποκορύφωμά του ακριβώς επειδή υπάρχουν τα προσχήματα: Φτώχεια, εξαθλίωση, αδικία, αβεβαιότητα.

Ο Έριχ Φρομ έβαλε το ερώτημα αν ο άνθρωπος είναι λύκος ή πρόβατο και τελικά δεν το απάντησε. Ο Χίτλερ μπήκε στη Βουλή της Γερμανίας εκλεγμένος δημοκρατικά. Και η μεθοδολογία του ήταν ξεκάθαρη: “Όπως επιτίθεται ο λύκος στα πρόβατα, έτσι ερχόμαστε”!.

Ξέρουμε ποιος είναι ο λύκος, μένει να φανεί αν είμαστε όλοι πρόβατα.
 

Παρασκευή 19 Απριλίου 2013

ΠΕΤΡΟΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΥΣ ΑΝΤ. ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟ ΚΑΙ ΧΡ. ΑΒΡΑΜΙΔΗ ΚΑΙ ΤΟ Βlog «ΚΟΙΤΑ ΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ»
«Μπορεί η Αριστερά να βγάλει την Ελλάδα από το σκοτεινό τούνελ της οικονομικής καταστροφής και της εθνικής υποβάθμισης, όπου την οδήγησαν οι μνημονιακές κυβερνήσεις;» Αυτό είναι το κεντρικό ερώτημα που διαπραγματεύεται ο Πέτρος Παπακωνσταντίνου στο νέο του βιβλίο "Η μεγάλη πρόκληση" που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λιβάνη. Όπως γράφει και ο ίδιος στην εισαγωγή του βιβλίου, "η έκδοση αυτή δεν έχει άλλη φιλοδοξία από το να συμβάλει στη συζήτηση που έχει ήδη ανοίξει για τον αναγκαίο προγραμματικό επανεξοπλισμό της Αριστεράς." Τίποτα πραγματικά κρίσιμο δεν έχει χαθεί ακόμα και το παράθυρο της ιστορικής ευκαιρίας που άνοιξε στην Αριστερά η μεγάλη κρίση παραμένει ακόμη ανοιχτό. Σε μια "επαναστατική εποχή χωρίς επαναστατική κατάσταση", ο Πέτρος Παπακωνσταντίνου μας προσφέρει διεισδυτικές αναλύσεις και προκλητικές ιδέες για την πολιτική συγκυρία, τον αγώνα που θα συνεχιστεί αμείωτος αλλά και το ίδιο το μέλλον της Αριστεράς. Στη συνέντευξη που ακολουθεί συζητήσαμε μερικές από αυτές τις ιδέες, σας διαβεβαιώνουμε όμως ότι το βιβλίο έχει πολλά ακόμα να σας πει...
Ερ: Στη θέση της “κυβέρνησης της Αριστεράς” του Αλέξη Τσίπρα, προτείνετε το Ενιαίο Μέτωπο και την κυβέρνηση της Λαϊκής Συμμαχίας. Ποιες οι διαφορές και πως, στη δική σας σκέψη, θα προκύψει η κυβέρνηση της Λαϊκής Συμμαχίας;
Απ: Προφανώς, δεν πρόκειται για βυζαντινολογικού τύπου διαμάχη γύρω από όρους και λεπτές αποχρώσεις, αλλά για διαφορά ουσίας. Το κυρίαρχο ρεύμα του ΣΥΡΙΖΑ δείχνει, μετά τις εκλογές του Ιουνίου, να περιμένει να πέσει στο πιάτο, σαν ώριμο φρούτο, η κυβέρνηση, προεξοφλώντας ότι το οικονομικό αδιέξοδο της μνημονιακής πολιτικής θα μετατραπεί από μόνο του, κάποια στιγμή, σε πολιτικό αδιέξοδο της «εσωτερικής τρόικας» ΝΔ- ΠΑΣΟΚ- ΔΗΜΑΡ. Γνώμη μου είναι ότι δεν υπάρχουν αδιέξοδα για τις κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις- ή για τις εφεδρείες που ενδέχεται να εμφανισθούν- αν δεν τις οδηγήσει σε αδιέξοδο ένα δυναμικό, λαϊκό κίνημα ρήξης και ανατροπής. Η λογική του ενιαίου μετώπου έρχεται να απαντήσει σ' αυτή την ανάγκη. Δεν πρόκειται για εκλογική, κυβερνητική ή, πολύ περισσότερο, οργανωτική συγχώνευση μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ και ΑΝΤΑΡΣΥΑ- κάτι που δεν επιτρέπουν οι βαθύτατες στρατηγικές διαφορές μεταξύ τους- αλλά για μια τακτική κοινής δράσης, με κοινούς στόχους, απέναντι στον κοινό εχθρό, με όρους ιδεολογικής, πολιτικής και οργανωτικής ανεξαρτησίας κάθε δύναμης. Ο σχηματισμός μιας κυβέρνησης λαϊκής συμμαχίας δεν θα είναι η αρχή του τέλους στο δράμα του ελληνικού λαού, αλλά το τέλος της αρχής, με την έννοια ότι τα πιο δύσκολα προβλήματα και οι πιο μεγάλες ρήξεις θα βρίσκονται όχι πίσω μας, αλλά μπροστά μας. Και θα επιλυθούν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, όχι στους διαδρόμους του κοινοβουλίου, αλλά στους δρόμους των μεγάλων κοινωνικών και πολιτικών συγκρούσεων, που έχουν εγγραφεί στην ημερήσια διάταξη και θα θέσουν, αργά ή γρήγορα, επί τάπητος το θέμα όχι μόνο της κυβερνητικής, αλλά και της πραγματικής εξουσίας.
Ερ: Πολλοί παραλληλίζουν τα προγράμματα και τις προτάσεις της Αριστεράς στην Ελλάδα με τα τεκταινόμενα στην Λατινική Αμερική. Θεωρείτε, σε μια αντιστοιχία με το δικό σας σχήμα,  πως με λαϊκή κυβέρνηση στηριγμένη σε δυνάμεις ΣΥΡΙΖΑ-ΚΚΕ-ΑΝΤΑΡΣΥΑ, θα βαδίζαμε στο δρόμο της Βενεζουέλας ενώ με κυβέρνηση στηριγμένη στο ΣΥΡΙΖΑ στο δρόμο της Αργεντινής; Είναι δόκιμη μια τέτοια σύγκριση;
Απ: Όχι. Η ριζοσπαστική Αριστερά της Λατινικής Αμερικής γέννησε πολλές ελπίδες στους λαούς της περιοχής και όλου του κόσμου μιλώντας «ισπανικά» και «πορτογαλέζικα», δηλαδή στο έδαφος των συγκεκριμένων αντιθέσεων και των συγκεκριμένων ιστορικών εμπειριών αυτών των κοινωνιών. Ανάλογα, η ελληνική Αριστερά μπορεί να προχωρήσει σε νικηφόρες συγκρούσεις και να γίνει παράδειγμα έμπνευσης για τους λαούς της Ευρώπης και του κόσμου μόνο μιλώντας «ελληνικά», δηλαδή χαράζοντας στρατηγική με βάση τα συγκεκριμένα προβλήματα της συγκεκριμένης χώρας, στη συγκεκριμένη συγκυρία.
Η ιστορική εμπειρία από το πείραμα των «Τσαβίστας» στη Βενεζουέλα αποτελεί πηγή διδαγμάτων και για τα επιτεύγματα και για τις αποτυχίες του, αλλά όχι παράδειγμα προς μίμηση. Διδακτική είναι επίσης, με πολλούς τρόπους, η εμπειρία από τη μεγάλη εξέγερση του «Αργεντινάσο». Όπως γνωρίζετε, στην Αργεντινή ήταν οι Περονιστές που έβαλαν τη χώρα στο σκληρό νόμισμα, «καρφώνοντας» το πέσο πάνω στο δολάριο, γεγονός που έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην οικονομική χρεοκοπία. Η κατάρρευση των Περονιστών έφερε στην εξουσία την κεντροαριστερά του ντε λα Ρούα, με σύνθημα την αντιμετώπιση της κρίσης προς όφελος των αδικημένων, αλλά μέσα στο σκληρό νόμισμα. Τελικά, αυτός που έφυγε με το ελικόπτερο από το προεδρικό μέγαρο, ήταν όχι κάποιος Περονιστής, αλλά ο «αριστερός» ντε λα Ρούα. Μήπως κάποιοι αριστεροί στην Ελλάδα θα έπρεπε να σκεφτούν σοβαρά τι έχει να μας πει αυτό το ιστορικό προηγούμενο;
Ερ: Σε αυτή τη σταδιακή διαδικασία ανατροπής και στο μεταβατικό πρόγραμμα που θα εφαρμοστεί, μπορεί κανείς να παρατηρήσει ότι απουσιάζει η αναφορά στην Υπεραξία. Αρκετοί φορείς και συλλογικότητες που εν δυνάμει θα συναποτελούσαν το ενιαίο μέτωπο θα αντιμετώπιζαν την υπεραξία ως απαράβατο όρο. Πως αντιμετωπίζετε αυτή την κριτική; Πότε και υπό ποιούς όρους εκτιμάτε ότι πρέπει να τεθεί το ζήτημα της απόσπασης υπεραξίας και κατά συνέπεια της κοινωνικοποίησης μέσων παραγωγής;
Απ: Η κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, κάτι που προϋποθέτει την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής, ασφαλώς και θα αποτελεί το στρατηγικό ορίζοντα ενός ενιαίου εργατικού μετώπου αγώνα και νίκης. Αλλά αυτό δεν έγινε ποτέ- ούτε στη Ρωσία του 1917, ούτε στην Κίνα του 1949, ούτε στην Κούβα του 1959- ούτε πρόκειται να γίνει μελλοντικά από τη μια μέρα στην άλλη, με διατάγματα. Μπορεί να δρομολογηθεί μόνο στο πλαίσιο μιας μακράς, μεταβατικής διαδικασίας, στη διάρκεια της οποίας η εργατική εξουσία θα πρέπει διαρκώς να εξασφαλίζει την ομαλή ροή του κοινωνικού μεταβολισμού- απασχόληση, διατροφική επάρκεια, καύσιμα και φάρμακα, μισθούς και συντάξεις- επί ποινή πολιτικού εκμηδενισμού. Δυστυχώς, εδώ που έχουμε φτάσει εξ αιτίας των μνημονίων, το πιο τραγικό πρόβλημα δεν είναι η άντληση υπεραξίας από τους εργαζόμενους, αλλά η... μη άντληση υπεραξίας από τους ανέργους, που έχουν φτάσει το 27% του ενεργού πληθυσμού και άνω του 50% στην περίπτωση της νεολαίας!
Ερ: Στο βιβλίο αναφέρετε ότι η Χρυσή Αυγή “δεν έχει δυναμική επικράτησης και ανάδειξής του σε ηγεμονική δύναμη του αστικού μπλοκ”. Η Χρυσή Αυγή εκτινάχθηκε από το 0,6 στο 7% ενώ οι δημοσκοπήσεις την θέλουν να αγγίζει το 12%. Παράλληλα υπάρχουν ενδείξεις για την ανάπτυξη ενός φλέρτ της Χρυσής Αυγής με το κεφάλαιο (στήριξη στον Σάλλα, στήριξη στην Ελληνικός Χρυσός, δημοσίευμα Guardian για χρηματοδότηση της Χ.Α από εφοπλιστές). Γιατί πιστεύετε ότι ηγεμονικές μερίδες της αστικής τάξης, εάν αυτή στριμωχτεί κι άλλο ώστε να έχει να επιλέξει ανάμεσα σε μια αριστερή/λαϊκή κυβέρνηση  και μια φασιστική, δεν θα επιλέξει την δεύτερη;
Απ: Η Χρυσή Αυγή αποτελεί σοβαρότατη απειλή για τα λαϊκά, δημοκρατικά και ανθρώπινα δικαιώματα των Ελλήνων πολιτών και των ξένων μεταναστών. Δεν αποτελεί μια συνηθισμένη ακροδεξιά, ρατσιστική, πολιτική οργάνωση- κάτι που από μόνο του δεν θα ήταν καθόλου «λίγο»- αλλά μια εγκληματική, ναζιστική συμμορία. Επομένως, η αντιμετώπισή της είναι επείγον ζήτημα για όλους τους δημοκράτες και έχει μια σχετική αυτοτέλεια από τα υπόλοιπα- και, κατά τη γνώμη μου, καθοριστικής σημασίας- μέτωπα της συγκυρίας: την ανατροπή των μνημονίων, τη διαγραφή του χρέους, την αντιμετώπιση της κρίση προς όφελος του λαού. Επιμένω όμως ότι η Χρυσή Αυγή δεν είναι ο κύριος αντίπαλος της περιόδου: Αυτός είναι η εξοντωτική, μνημονιακή πολιτική και οι πολιτικοί της εκπρόσωποι, ΝΔ- ΠΑΣΟΚ- ΔΗΜΑΡ, που μετατρέπουν τη ζωή της εργαζόμενης πλειονότητας σε κόλαση και απελευθερώνουν μέσα της τα «ζωικά ένστικτα», που ευνοούν τη Χρυσή Αυγή. Η ελληνική ολιγαρχία χρησιμοποιεί τη Χρυσή Αυγή ως υπηρεσία σεκιούριτι του συστήματος, σαν τα παιδιά για τις βρόμικες δουλειές, αλλά δεν είναι τόσο ανόητη να εμπιστευθεί σε ζόμπι τύπου Μιχαλολιάκου και λυσσασμένα ντόπερμαν τύπου Κασιδιάρη κυβερνητικές ευθύνες. Άλλωστε, τίποτα δεν δείχνει ότι η Χρυσή Αυγή έχει δημιουργήσει ή μπορεί να δημιουργήσει δυναμική αντισυστημικού «κινήματος μαζών», όπως συνέβη με τον ιταλικό φασισμό και τον γερμανικό εθνικοσοσιαλισμό.
Ερ: Διακηρυγμένος στόχος της Ε.Ε. είναι να αυξηθεί η κοινωνική οικονομία ως ποσοστό του ΑΕΠ. Σε τι διαφέρει η μικτή μεταβατική οικονομία που περιγράφετε στο πρόγραμμα σας σε σχέση με αυτό; Πως κρίνετε τα φαινόμενα αυτοδιαχείρισης, με χαρακτηριστικό αυτό της ΒΙΟΜΕ, που ξεπηδούν σε συνθήκες καπιταλιστικής κρίσης;
Απ: Κοινωνικός τομέας χωρίς να έχει προηγουμένως εγκατασταθεί μια νέου τύπου, εργατική εξουσία δεν νοείται, παρά μόνο ως ευφημισμός συλλογικών μορφών μικρής, ιδιωτικής ιδιοκτησίας (π.χ. Συνεταιρισμοί) ή απεγνωσμένες προσπάθειες επιβίωσης, π.χ. εργαζομένων οι οποίοι παίρνουν στα χέρια τους επιχειρήσεις που κλείνουν, προσπαθώντας να σώσουν τις θέσεις εργασίας τους. Η κοινωνικοποίηση των επιχειρήσεων προϋποθέτει την επαναστατική αλλαγή στο επίπεδο της πολιτικής εξουσίας, αλλά δεν ταυτίζεται με την κρατικοποίηση- αφορά πάνω απ' όλα στην οργανωμένη αυτοδιαχείριση της παραγωγής από τους παραγωγούς του πλούτου, πράγμα που, άλλη μια φορά, δεν γίνεται από τη μια μέρα στην άλλη.
Ερ: Θεωρητικοί όπως ο Σλαβοι Ζίζεκ εκτιμούν ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος η Αριστερά να μην καταφέρει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις και κατά συνέπεια να υποστεί μια βαριά και μακροχρόνια ήττα. Κατά την γνώμη σας που πρέπει να επενδύσει η Αριστερά για να ανταπεξέλθει στην μεγάλη πρόκληση;
Απ: Ο κίνδυνος για τον οποίο κάνετε λόγο είναι άμεσος. Αν το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα καταφέρει να σταθεροποιηθεί, ξεπερνώντας, μέσα από ανείπωτες κοινωνικές καταστροφές, τη μεγάλη κρίση που άρχισε το 2007, το εργατικό κίνημα της Δύσης θα πάει πίσω μισό αιώνα, αν όχι και περισσότερο- εργασιακά, κοινωνικά, πολιτικά. Φυσικά, η ταξική πάλη δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να σταματήσει, αλλά η επανεκκίνηση θα γίνει από ένα πολύ κατώτερο επίπεδο- ίσως και εκτός αριστερού νοήματος, με οποιαδήποτε έννοια. Ελπίζω, όπως γράφω στο βιβλίο, ότι το αγώι θα ξυπνήσει, τελικά, τον αγωγιάτη κι ότι ο κόσμος της εργασίας θα επιβάλει στις κομματικές ηγεσίες αυτό που θα έπρεπε να τους υπαγορεύει αν όχι η φιλοσοφία και η ιστορία τους, τουλάχιστον το απλό ένστικτο της πολιτικής επιβίωσης κι αυτό το σπάνιο πράγμα, που λέγεται κοινή λογική.
Πηγή: afterhistory.blogspot.gr

Τετάρτη 17 Απριλίου 2013.

Τρίτη 16 Απριλίου 2013

ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΣΕ ΞΕΝΑ ΧΕΡΙΑ


Του Κ. ΛΑΠΑΒΙΤΣΑ*
Το 1994 το Μεξικό γνώρισε την επονομαζόμενη "κρίση της τεκίλα". Ήταν η δεύτερη δομική κρίση της χώρας, μετά από αυτήν του 1982, και εξίσου βαθιά. Η βασική αιτία και των δύο ήταν η χρηματοπιστωτική απελευθέρωση των προηγούμενων χρόνων. Η άρση των περιορισμών στις τράπεζες έφερε υπερδιόγκωση της πίστωσης, άρα συνέβαλε σε μεγάλο έλλειμμα στις εξωτερικές συναλλαγές, δημοσιονομικό έλλειμμα, συσσώρευση χρέους και τελικά κατάρρευση της ισοτιμίας του πέσο.
Η "θεραπεία" σχεδιάστηκε από το ΔΝΤ, φυσικά σε αγαστή σύμπνοια με την Ουάσινγκτον. Γιατί, όπως λέει και το απόφθεγμα που αποδίδεται στον Πορφίριο Ντίαζ, "το Μεξικό είναι πολύ μακριά από τον θεό, αλλά πολύ κοντά στις Ηνωμένες Πολιτείες". Εφαρμόστηκε το γνωστό πακέτο – λιτότητα, ιδιωτικοποιήσεις, απελευθέρωση αγορών - με τα γνωστά αποτελέσματα – ύφεση, ανεργία, και δυστοκία στην ανάπτυξη.

Η "κρίση της τεκίλα" ήταν μια κλασική περίπτωση αποτυχημένης χρηματοπιστωτικής απελευθέρωσης, αλλά με μια λεπτομέρεια άκρως διδακτική για την Ελλάδα. Το πρόγραμμα ‘θεραπείας’ κατέληξε σε απώλεια εθνικού ελέγχου επί των τραπεζών. Το 1995 οι χρεοκοπημένες μεξικανικές τράπεζες πέρασαν στα χέρια επιθετικών τραπεζών από την Ισπανία, τις ΗΠΑ και αλλού. Ήταν η εποχή που είχαν αρχίσει να εμφανίζονται οι θεωρίες για τα θετικά αποτελέσματα που υποτίθεται ότι θα είχαν οι ξένες τράπεζες στις αναπτυσσόμενες χώρες γιατί θα απέφευγαν τα θαλασσοδάνεια και θα τόνωναν τις επενδύσεις.
Το Μεξικό δοκίμασε την πραγματικότητα από πρώτο χέρι. Στην πράξη οι ξένες τράπεζες έριξαν το βάρος στις καταναλωτικές πιστώσεις και γενικά μακριά από την παραγωγή. Δεν υπάρχει τίποτε περίεργο σ’ αυτό. Ο δανεισμός για παραγωγικές δραστηριότητες απαιτεί γνώση των συνθηκών του παραγωγικού ιστού, οι οποίες έχουν συγκεκριμένο εθνικό και τοπικό χαρακτήρα. Οι ξένες τράπεζες συνήθως δεν έχουν την ειδική γνώση που απαιτείται και άρα προτιμούν να δανείσουν για άλλους σκοπούς. Χωρίς εθνική ιδιοκτησία επί των τραπεζών, το Μεξικό γνώρισε παντελώς αδιάφορη αναπτυξιακή πορεία τα χρόνια που ακολούθησαν, με ελάχιστη δυναμική και πολύ έντονες ανισότητες.
Η ελληνική κρίση έχει βέβαια μεγάλες διαφορές με αυτήν της ‘τεκίλα’. Αλλά στην ουσία παραμένει μια κρίση που συνδυάζει τεράστια εξωτερικά ελλείμματα, υπερχρέωση του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα και δημοσιονομικά ελλείμματα. Μόνο που η Ελλάδα ανήκει στην ΟΝΕ και άρα η αναταραχή δε μπορεί να εμφανιστεί ως κρίση ισοτιμίας, όπως θα συνέβαινε υπό φυσιολογικές συνθήκες. Αντιμέτωπη με ύφεση, ιδιωτικοποιήσεις και απελευθέρωση των αγορών, η οικονομία συντρίβεται, χωρίς να υπάρχει ισοτιμία που θα μπορούσε να πέσει και να απορροφήσει μέρος της πίεσης, όπως συνέβη στο Μεξικό.
Αναπόφευκτα λοιπόν καταρρέει το τραπεζικό σύστημα. Ο κύριος λόγος είναι το PSI, το οποίο μεταβίβασε τεράστιες ζημίες στις ελληνικές τράπεζες και τελικά στις πλάτες του ελληνικού λαού, αλλά βέβαια και η βαθύτατη ύφεση που δημιουργεί πολύ μεγάλες επισφάλειες. Η ανακεφαλαιοποίηση δεν προχωρεί ομαλά, αφού οι ιδιώτες θα αντιμετωπίσουν μεγάλες ζημίες αν παράσχουν τα επιπλέον κεφάλαια.
Η συγχώνευση της Εθνικής με τη Eurobank, δεν λύνει το πρόβλημα αφού και οι δύο έχουν αρνητική καθαρή θέση στους ισολογισμούς τους. Επιπλέον η συγχώνευση θα δημιουργούσε μια υπερ-τράπεζα πολύ επικίνδυνη για την οικονομία συνολικά. Παρακάμπτοντας την ελληνική κυβέρνηση, η Τρόικα τις οδηγεί στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Τουλάχιστον η Εθνική κινδυνεύει να βρεθεί σύντομα σε ξένα χέρια.
Η μεταβίβαση των τραπεζών, ιδίως της Εθνικής, σε ξένους θα συμβάλλει στην απόλυτη περιθωριοποίηση της Ελλάδας. Μετά την τεράστια σωρευτική συρρίκνωση των τελευταίων τριών χρόνων, δεν θα υπάρχει καν η δυνατότητα να τονωθεί ο παραγωγικός ιστός μέσω του πιστωτικού συστήματος. Με τις τράπεζες σε ξένα χέρια, οι ρυθμοί ανάπτυξης προοιωνίζονται ακόμη χειρότεροι. Η "παράταξη του ευρώ", που έχει ήδη προκαλέσει ιστορική ζημία στη χώρα, απειλεί να ολοκληρώσει την καταστροφή.
*Δημοσιεύθηκε στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» την Κυριακή 14 Απριλίου 2013

Σάββατο 13 Απριλίου 2013

Ο ΝΤΡΑΓΚΙ, Η ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟ PLAN B


ΣΚΕΨΕΙΣ ΠΑΝΩ ΣΕ ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΕΥΡΩ ΠΟΥ ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΓΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ.
Του ΓΙΑΝΝΗ ΚΙΜΠΟΡΟΠΟΥΛΟΥ*
Δεν ξέρουμε αν (και δεν νομίζουμε ότι) ο άρχων του ευρώ, Μάριο Ντράγκι, παρακολουθεί τις πολιτικές διεργασίες στην Ελλάδα ή την Κύπρο. Ωστόσο, η φρασεολογία που χρησιμοποίησε την περασμένη Πέμπτη, μετά τη συνεδρίαση της ΕΚΤ, περιείχε μια ενδιαφέρουσα σημειολογία για πράγματα που συζητούνται στην Αθήνα ή τη Λευκωσία. «Δεν υπάρχει Σχέδιο Β, το ευρώ δεν είναι μια περιστρεφόμενη πόρτα να μπαίνεις και να βγαίνεις», είπε ο Ντράγκι, απαντώντας σε ερωτήματα με αφορμή την Κύπρο. Η σημειολογία της απάντησής του είναι ενδιαφέρουσα σε μια στιγμή που η κυπριακή κυβέρνηση υπογράφει βιαστικά το Mνημόνιο θέλοντας να προλάβει συζητήσεις στα κόμματα της αντιπολίτευσης και στη μικρή κυπριακή κοινωνία για λύση εκτός τρόικας, ακόμη και εκτός ευρώ.
Προσπαθώντας να κλείσει τη σχετική συζήτηση ο Ντράγκι υποστήριξε ότι η έξοδος από το ευρώ ενέχει μεγάλους κινδύνους (για ποιον;) και δεν σημαίνει ότι τα προβλήματα που έχει μια χώρα εντός ευρώ θα εξαφανιστούν εκτός ευρώ.
ΚΡΑΤΑΙΟΣ ΕΥΡΩΣΚΕΠΤΙΚΙΣΜΟΣ
Αν και οι παρεμβάσεις αυτές έχουν βασικούς αποδέκτες τις αγορές, ίσως και τη σοκαρισμένη από τα μέτρα του Mνημονίου κυπριακή κοινωνία, κάποια αξία έχουν και για τη σχεδόν «εξοικειωμένη» με τη λιτότητα ελληνική κοινωνία, στην οποία καταγράφεται πρωτοφανής απογείωση του ευρωσκεπτικισμού. Στη δημοσκόπηση της GPO που παρουσιάστηκε την περασμένη Δευτέρα από το Mega, ένα ποσοστό περίπου 90% των ερωτώμενων απαντούσε ότι η Ε.Ε. δεν είναι μια ένωση που λειτουργεί υπέρ των λαών και ότι στην πραγματικότητα είναι μια ένωση υπό την ηγεμονία της Γερμανίας. Παρ’ όλα αυτά, η ίδια κοινή γνώμη τοποθετείται επιφυλακτικά απέναντι στο ενδεχόμενο εξόδου από το ευρώ (59% υπέρ της πάση θυσία παραμονής, 38,5% υπέρ της εξόδου). Είναι προφανές ότι σ’ αυτό το συγκεχυμένο ρεύμα ευρωσκεπτικισμού, που ενίσχυσαν οι εξελίξεις στην Κύπρο και το (ανολοκλήρωτο ακόμη) κεφάλαιο που άνοιξε με τις καταθέσεις, συναντώνται πολλά στρώματα της κοινωνίας, με ποικίλες ιδεολογικές και πολιτικές αφετηρίες. Στην αναζήτησή τους δεν δίνει πλήρη απάντηση αυτή τη στιγμή καμιά πολιτική πρόταση: ούτε ο ρατσιστικός αντιευρωπαϊσμός της Χρυσής Αυγής, ούτε ο σταθερός αντιευρωπαϊσμός του ΚΚΕ που συνδέει την έξοδο από την Ε.Ε. με το σοσιαλισμό μέσω «λαϊκής εξουσίας», ούτε η ταλάντευση του ΣΥΡΙΖΑ μεταξύ διακηρύξεων που κυμαίνονται από το «ευρώ, εθνικό νόμισμα» μέχρι το «ευρώ δεν είναι φετίχ», ούτε ο μαξιμαλισμός της ριζοσπαστικής Aριστεράς που βλέπει στη ρήξη με το ευρώ το συντομότερο δρόμο προς την αντικαπιταλιστική επανάσταση. Κι είναι υπό διερεύνηση αν μια πληρέστερη προγραμματική κάλυψη της εναλλακτικής της εξόδου από το ευρώ θα δώσει το υπό διαμόρφωση σχήμα «Σχέδιο Β», την εκκίνηση του οποίου κήρυξε ο Αλέκος Αλαβάνος.
Ο «ΑΦΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ»
Για πολλούς ανθρώπους που κινούνται -ενταγμένοι ή μη- στο χώρο της Αριστεράς φαντάζει πιο αυτονόητη από ποτέ η ανάγκη να χαρτογραφηθεί η περιοχή εκτός ευρώ. Ωστόσο, η έξοδος από το ευρώ μπορεί ανά πάσα στιγμή να αποκτήσει ρεαλιστική βάση ακόμη και για δυνάμεις του αστικού χώρου, που ουδόλως σκέπτονται αντικαπιταλιστικά, αλλά απλώς αναρωτιούνται αν ένα περιβάλλον δραχμής είναι καταλληλότερο για τη διατήρηση των προνομίων τους, της πρόσβασής τους στις πηγές πλούτου και εξουσίας. Μια προσεκτικότερη ματιά σε όσα διαδραματίζονται στις τράπεζες και ιδιαίτερα γύρω από την υπόθεση της υπό αμφισβήτηση συγχώνευσης Εθνικής-Eurobank μπορεί να καταδείξει ότι ήδη ένας κύκλος τραπεζικών στελεχών αλλά και βασικών μετόχων που αγωνιούν για τον κίνδυνο «αφελληνισμού» του τραπεζικού συστήματος προφανώς δεν αισθάνονται όμορφα υπό την επιτήρηση της τρόικας και θα αισθάνονται ακόμη χειρότερα αν οι «ελληνικές» τράπεζες βρεθούν σε «ξένα χέρια». Εξού και οι δεύτερες σκέψεις για έναν «εγχώριο» μηχανισμό ελέγχου του χρήματος, εξ ορισμού ασύμβατο με τη θέση στο ευρώ.
Ο μόνος λόγος που στο εγχώριο αστικό μπλοκ δεν εμφανίστηκε πραγματικά μέχρι σήμερα μια «συμμορία της δραχμής» είναι ότι δεν του το επέτρεπε η μακροχρόνια και βαθιά διαπλοκή του με την ευρωκρατία, τις ευρωπαϊκές και άλλες επιχειρηματικές ελίτ οι οποίες εδώ και δεκαετίες αντλούν υπεραξίες από την ενσωμάτωση της ελληνικής οικονομίας στην ευρωπαϊκή αγορά.
Σε μια αναλογία αυτό ισχύει και για άλλα στρώματα. Ο απογαλακτισμός τους από το ευρώ συντελείται μόνο στο βαθμό που αντιλαμβάνονται ότι ματαιώνεται οριστικά κάθε προσδοκία «ανασύστασης» της ρουτίνας συμφερόντων που ικανοποιούσαν πριν από λίγα χρόνια. Από την οποία, πάντως, δεν έλειπε η ανασφάλεια, ο κίνδυνος της ανεργίας, η εκμετάλλευση, η ιδιοτέλεια, η απληστία, ο κανιβαλισμός ή οι εθνικές ταπεινώσεις.
ΤΟ ΠΟΝΗΡΟ ΕΡΩΤΗΜΑ
Η «μαφία του ευρώ» -διότι αυτή υπάρχει πέραν πάσης αμφιβολίας- αντιλαμβάνεται πολύ καλά τις συγχύσεις και αντιφάσεις που διαπερνούν το κοινωνικό συνονθύλευμα το οποίο πλήττεται από το μονόδρομο «Μνημόνιο- ευρώ». Τα ερωτήματα των τελευταίων δημοσκοπήσεων έγιναν ιδιαίτερα τολμηρά και ευφυή. Το πιο πονηρό απ’ όλα (GPO για το Mega) ρωτά ευθέως: «Είναι εφικτή η θέση του ΣΥΡΙΖΑ για κατάργηση του Μνημονίου με παραμονή στο ευρώ;». «Όχι», απάντησε το συντριπτικό 75,6%, καθιστώντας σχεδόν ρητορικό το ερώτημα. Θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς τι ακριβώς θέλουν από τον ΣΥΡΙΖΑ οι καθωσπρέπει μνημονιακοί πολιτικοί και επικοινωνιολόγοι. Να τον στρέψουν σε έναν καθαρότερο ευρωσκεπτικισμό, σε μια άμεση διακήρυξη ότι καταγγελία του Mνημονίου ενέχει το ρίσκο εξόδου από το ευρώ, για το οποίο προετοιμάζεται Plan B ανασυγκρότησης με εθνικό νόμισμα; Ή να τον υποχρεώσουν σε μια αυτοεξευτελιστική αναδίπλωση, σε μια αποκήρυξη της «καταγγελίας του Μνημονίου» που θα τον φέρει πάνω από τον παρονομαστή της διαπραγμάτευσης την οποία υποδύεται ότι κάνει η τρικομματική κυβέρνηση;
Εύκολα μπορεί να απαντήσει κανείς, «φυσικά το δεύτερο». Αλλά νομίζω ότι δεν ισχύει καν αυτό. Το κυριότερο για το «λόμπι του ευρώ» είναι να συντριβούν μέχρι εξαφανίσεως οι μεγάλες προσδοκίες από την Αριστερά, που γεννήθηκαν σε σημαντική μερίδα της κοινωνίας. Επομένως, το ερώτημα αντιστρέφεται. Δεν είναι το τι θέλει το «λόμπι του ευρώ» από την Αριστερά. Αλλά τι θέλει η Αριστερά από τον εαυτό της.
Μπορεί να δικαιώσει μέχρι τέλους τις κοινωνικές προσδοκίες; Μπορεί να κατανικήσει το φόβο του αγνώστου ο οποίος είναι λογικό να καθηλώνει τους απλούς ανθρώπους -απορροφημένους στη μάχη επιβίωσης στη ζοφερή καθημερινότητα των μνημονίων- αλλά είναι αδιανόητο να καθηλώνει αυτούς που φιλοδοξούν να γίνουν πολιτική πρωτοπορία τους; Και για να κατανικηθεί ο φόβος πρέπει το άγνωστο να γίνει γνωστό. Να χαρτογραφηθεί σαν μια ακολουθία ρήξεων, αναμετρήσεων, δυσκολιών, πιθανοτήτων και κατακτήσεων. Ειδάλλως ο δογματισμός του «αδιανόητου» (της εξόδου από το ευρώ) καταλήγει απλώς ένας αδιανόητος (και ανόητος) δογματισμός.
*Πηγή: «Δρόμος της Αριστεράς»
Παρασκευή 12 Απριλίου 2013.

Παρασκευή 12 Απριλίου 2013

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΜΜΑΧΙΕΣ

Του ΠΕΤΡΟΥ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Η νέα κυπριακή τραγωδία έφερε με τον πιο δραματικό τρόπο στην ημερήσια διάταξη το πρόβλημα των διεθνών συμμαχιών μιας κυβέρνησης που θα τολμήσει να έρθει σε ρήξη με τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο- όχι γιατί θα επιδιώξει τη ρήξη για τη ρήξη, αλλά γιατί μόνο έτσι θα έχει ελπίδες να δημιουργήσει στοιχειώδεις προϋποθέσεις κοινωνικής σωτηρίας και λαϊκής κυριαρχίας.
Οι δυνάμεις της εσωτερικής τρόικα στην Ελλάδα, που δεν χάνουν ευκαιρία να κλίνουν σε όλες τις πτώσεις τις λέξεις «έθνος» και «πατρίδα», δεν μπορούσαν να κρύψουν τη χαρά τους για το Βατερλώ της Κύπρου, καθώς σε διαφορετική περίπτωση δεν θα μπορούσαν να κρατηθούν στην εξουσία ούτε μία εβδομάδα ακόμη. «Που είναι η Μόσχα που θα μας έσωζε;», είναι το λάιτ- μοτίφ στα χείλη όλων όσοι υποστηρίζουν χαιρέκακα πως όποιο κεφάλι βγαίνει από τη μνημονιακή τρύπα του, είναι μοιραίο να κόβεται.
Βεβαίως, οι πάντες γνωρίζουν ότι το «ρωσικό κόμμα» έχει προ πολλού εκλείψει από τον ελληνικό πολιτικό χάρτη, κι αν υπάρχουν νοσταλγοί του «ξανθού γένους», αυτοί μάλλον δεν βρίσκονται στον ευρύτερο χώρο της Αριστεράς-το ΚΚΕ χαρακτηρίζει, πολύ ορθά, τη σημερινή Ρωσία ως ιμπεριαλιστική δύναμη- αλλά στην εθνικιστική Δεξιά και στον αστερισμό των τηλεοπτικών Δελαπατρίδηδων. Αντιθέτως, το ερώτημα που μας θέτουν οι αντίπαλοί μας γίνεται πολύ λογικό αν τους το αντιστρέψουμε: «Που είναι η Βρετανία που θα μας έσωζε;»- γιατί, την τελευταία φορά που κοιτάξαμε, στο Ακρωτήρι και στη Δεκέλεια υπήρχαν βρετανικές βάσεις και όχι ρωσικές. «Που είναι η Αμερική που θα μας έσωζε;»- γιατί, αν δεν μας απατά η μνήμη μας, ο δεξιός Αναστασιάδης δεσμεύθηκε να δρομολογήσει τη σταδιακή ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ και όχι σε κάποιο αμυντικό σύμφωνο με τη Ρωσία. Κι ακόμη, «που είναι το Ισραήλ που θα μας έσωζε;», αφού η Κύπρος είχε κρεμάσει τις ελπίδες της για την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων και την ασφάλειά της στον Νετανιάχου κι όχι στον Πούτιν.
Δυστυχώς, εκφοβιστική επιχειρηματολογία- άλλης ποιότητας και άλλης κατεύθυνσης- αναπαράγεται και από μερίδες της δογματικά «φιλοευρωπαϊκής» Αριστεράς. Αντί να βγάλουν τα σωστά συμπεράσματα για το τι είδους διαπραγματευτικά περιθώρια (δεν) έχει μια ριζοσπαστική, αριστερή κυβέρνηση μέσα σε μια ευρωζώνη, η οποία μετατρέπεται σε «θάλαμο βασανιστηρίων του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε» (η έκφραση είναι αρθρογράφου των Financial Times), βιάζονται να συμπεράνουν από το κυπριακό δράμα ότι δεν μπορεί να αναζητηθεί κανένα στήριγμα εκτός ευρώ και ότι όποιον βγαίνει από το μαντρί, τον τρώει ο λύκος.
Η ενοχλητική, για τους φίλους μας αυτούς, αλήθεια είναι ότι το ίδιο επιχείρημα θα μπορούσε να επικαλεστεί κανείς όχι μόνο για την προοπτική εξόδου από το ευρώ, αλλά και για τη μονομερή άρση του μνημονίου και τη διαγραφή του χρέους ή έστω του μεγαλύτερου μέρους του. Αν λοιπόν δεν μπορούμε ούτε καν να σκεφτόμαστε το ενδεχόμενο ρήξης με την ευρωζώνη, τότε θα πρέπει να πούμε ανοιχτά ότι δεν μπορούμε ούτε καν να καταργήσουμε το μνημόνιο κι ότι το μόνο που φιλοδοξούμε, στην πραγματικότητα, είναι να αποδειχθούμε πιο «επιδέξιοι» διαπραγματευτές των όρων της υποταγής μας από τον Βενιζέλο και το Σαμαρά. Αλλά τότε, πού διαφέρουμε, ουσιωδώς, από τη ΔΗΜΑΡ, εκτός από τους όρους νομής της κυβερνητικής εξουσίας;
Η ιδεοληπτικά ευρωπαϊκή- ή μάλλον δυτικοευρωπαϊκή- μονομέρεια αναφορικά με την αναζήτηση διεθνών ερεισμάτων, υπήρξε χαρακτηριστικό τμήματος (όχι όλου) του παραδοσιακού ευρωκομουνισμού και του Σημιτικού ΠΑΣΟΚ. Ωστόσο, οι αστικές τάξεις των ηγετικών χωρών της Ε.Ε. δεν υπήρξαν ποτέ μονόπλευρα «ευρωκεντρικές»- αρκεί να παρατηρήσει κανείς με τι σοβαρότητα προσπαθούν να ενισχύσουν τους δεσμούς τους οι Γάλλοι ιμπεριαλιστές με όλες τις γαλλόφωνες χώρες του κόσμου και με τι πάθος προσπαθούν να συντηρήσουν οι Βρετανοί την Κοινοπολιτεία τους. Μόνο η δική μας, επαρχιώτικη ολιγαρχία, με την υπερβολή μιας Μαντάμ Σουσού, μπορεί να «σνομπάρει» αφ' υψηλού τον Μεσογειακό, Αραβικό και Βαλκανικό μας περίγυρο ή και τις εκτός Ε.Ε. αναδυόμενες δυνάμεις του σύγχρονου κόσμου.
Στοιχειώδης πολιτικός ρεαλισμός επιβάλλει στην ελληνική Αριστερά να ξεκινήσει την όποια αναζήτηση διεθνών ερεισμάτων από μια θεμελιώδη παραδοχή: ότι μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ και τη στροφή της Κίνας δεν υπάρχουν, σε παγκόσμια κλίμακα, στρατηγικοί σύμμαχοι μεγάλης ισχύος για μια αυριανή αριστερή- εργατική κυβέρνηση, η οποία θα θελήσει να αλλάξει και όχι να διαχειριστεί το υπάρχον σύστημα. Υπάρχουν μόνο συγκρουόμενα οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα μεταξύ εδραιωμένων και αναδυόμενων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, αντιθέσεις που μπορεί να ανοίξουν κάποια παράθυρα ευκαιρίας για τακτικούς ελιγμούς και πρόσκαιρους, σχετικά ευνοϊκούς συμβιβασμούς στις μαχόμενες αριστερές δυνάμεις.
Μια παρόμοια, επαναστατικά ρεαλιστική, βασισμένη στα πραγματικά δεδομένα και τους πραγματικούς συσχετισμούς δυνάμεων, προσέγγιση θα μας προστατεύσει από ολέθριους συναισθηματισμούς και φαντασιώσεις- όπως, π.χ., τη φαντασίωση ότι η Μόσχα θα σπεύσει να σώσει τη Λευκωσία από το Βερολίνο, φλεγόμενη για τους κυπριακούς υδρογονάνθρακες. Κι αυτό, παρότι οι τελευταίοι αντιστοιχούν μόλις στο... 0,1% των παγκοσμίων αποθεμάτων, ενώ η Ρωσία κατέχει το 27% και από αυτό διοχετεύει το... 40% στην Ευρώπη, πρωτίστως στη Γερμανία!
Από την άλλη πλευρά, γεγονός είναι ότι η «στιγμή» της αμερικανικής και κατά προέκταση της Δυτικής μονοκρατορίας, που προέκυψε μετά την κατάρρευση των γραφειοκρατικών καθεστώτος της Ανατολικής Ευρώπης αποτελεί καιρό τώρα παρελθόν. Η ανάδυση νέων κέντρων οικονομικής και πολιτικής ισχύος στην Άπω Ανατολή, τη Νότια Ασία και τη Λατινική Αμερική δημιουργεί δυνατότητες αναζήτησης εναλλακτικών στηριγμάτων στην προοπτική μιας λαϊκής, δημοκρατικής ανατροπής στην Ελλάδα, έστω κι αν θα πρόκειται για πρόσκαιρες, ετεροβαρείς συμμαχίες, οι οποίες προφανώς θα έχουν το τίμημά τους.
Χτυπητό παράδειγμα αποτελεί η ανάδυση των λεγόμενων BRICS- Κίνα, Ρωσία, Ινδία, Βραζιλία, Νότια Αφρική- που αντιστοιχούν στο 40% του παγκόσμιου πληθυσμού και στο 17% του παγκόσμιου εμπορίου. Την περασμένη εβδομάδα, οι πέντε αυτές μεγάλες χώρες πραγματοποίησαν σύνοδο κορυφής στο Ντέρμπαν της Νότιας Αφρικής, όπου αποφάσισαν να δημιουργήσουν κοινή, αναπτυξιακή τράπεζα, με κεφάλαια της τάξης των 50 δις- μια τράπεζα, η οποία θα μπορούσε να λειτουργήσει ως «δανειστής ύστατης καταφυγής» χρεωμένων χωρών, προσφέροντάς τους μια εναλλακτική λύση έναντι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ισχυρά πλεονασματικές αυτές χώρες έχουν συσσωρεύσει τεράστια αποθέματα ξένου συναλλάγματος, της τάξης των 4,5 τρισ δολαρίων. Το γεγονός αυτό αφήνει ανοικτή την προοπτική διμερών συμφωνιών με χώρες όπως η Ρωσία και η Κίνα για την εξυπηρέτηση του ελληνικού ελλείμματος μετά από την αναπόφευκτη ρήξη με τις κυρίαρχες δυνάμεις της ευρωζώνης, μέχρις ότου σταθεροποιηθεί η ελληνική οικονομία, όπως και για μεγάλα επενδυτικά προγράμματα, για παράδειγμα στον τομέα της ενέργειας ή της πολεμικής βιομηχανίας. Ανάλογες συμφωνίες με χώρες όπως η Ινδία και η Βραζιλία- από τους παγκόσμιους πρωταθλητές στην παραγωγή γενόσημων φαρμάκων- θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν μια ριζοσπαστική κυβέρνηση της Ελλάδας φθηνά, αξιόπιστα φάρμακα τη δύσκολη μεταβατική περίοδο. Η πολύ σημαντική απόφαση της Ινδίας, στις αρχές της βδομάδας, να αγνοήσει τις πιέσεις της Novartis και άλλων πολυεθνικών αναφορικά με τα «πνευματικά δικαιώματα» στο χώρο του φαρμάκου διευρύνει σοβαρά αυτές τις δυνατότητες.
Σε αντίθεση με τις αστικές κυβερνήσεις του «ανήκομεν εις την Δύσιν», που ακολουθούν δουλικά τις επιλογές Ουάσιγκτον και Βρυξελλών, αυξάνοντας την ενεργειακή εξάρτηση της Ελλάδας από Τουρκία και Ισραήλ, μια ριζοσπαστική, αριστερή κυβέρνηση θα διέθετε μεγάλα περιθώρια διαφοροποίησης των πηγών ενεργειακού ανεφοδιασμού. Ακόμη και η Τουρκία, μια χώρα- μέλος του ΝΑΤΟ και στρατηγικός σύμμαχος των Αμερικανών στη Μέση Ανατολή, αγνοεί τις κυρώσεις Ουάσιγκτον και Βρυξελλών και συνεχίζει να προμηθεύεται από την Τεχεράνη το 20% των αναγκών της σε φυσικό αέριο. Μια κυρίαρχη και ανεξάρτητη Ελλάδα θα μπορούσε να πράξει κάτι ανάλογο, με ακόμη περισσότερο ευνοϊκούς όρους, δεδομένων των παραδοσιακά φιλικών σχέσεων ανάμεσα στην Αθήνα και την Τεχεράνη. Η Ρωσία, η Βενεζουέλα, η Αίγυπτος και άλλες χώρες εντάσσονται επίσης στους υποψήφιους προμηθευτές μιας νέας Ελλάδας, φιλικής με όλους τους λαούς, αλλά όχι «δεδομένης» για οποιαδήποτε μεγάλη δύναμη.
Η κυριότερη εφεδρεία μιας νέας, λαϊκής εξουσίας στην Ελλάδα θα ήταν οι λαοί που υποφέρουν, αγωνίζονται και ελπίζουν- ιδιαίτερα στην περιφέρεια της ευρωζώνης, την ευρωπαϊκή και αραβική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια. Μια Ελλάδα που θα τολμήσει να έρθει σε σύγκρουση με την πολιτική της Δρακόντειας λιτότητας που επιβάλλει ο υπό γερμανική ηγεμονία ευρωπαϊκός Βορράς, μπαίνοντας στις αχαρτογράφητες θάλασσες της αλληλεγγύης και της κοινωνικής δικαιοσύνης, είναι βέβαιο ότι θα κέρδιζε αμέσως τη συμπάθεια των λαών, πυροδοτώντας ντόμινο προοδευτικών ανατροπών στο γεωγραφικό και οικονομικό της περίγυρο. Για καλή μας τύχη, οι χώρες του Νότου που αποτελούν αυτή τη στιγμή τους αδύναμους, από οικονομική άποψη, κρίκους της ευρωζώνης, υπήρξαν ιστορικά οι αδύναμοι κρίκοι της ιμπεριαλιστικής αλυσίδας και από πολιτική άποψη- και ήδη έχουν αρχίσει να ξαναγίνονται, όπως μαρτυρά η άνοδος της Αριστεράς στην Ελλάδα, η αφύπνιση του πνεύματος της «Επανάστασης των γαρυφάλλων» στην Πορτογαλία, η ανοιχτή πολιτική κρίση στην Ιταλία και πάει λέγοντας. Ζώνη αμερικανοβρετανικής συγκυριαρχίας μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η Μεσόγειος μπορεί να γίνει η δική μας θάλασσα της κοινωνικής εξέγερσης, της ελπίδας και της ελευθερίας.
Τετάρτη 3 Απριλίου 2013

Τετάρτη 10 Απριλίου 2013

Η ΕΚΤ ΑΠΕΙΛΕΙ ΝΑ ΜΑΣ ΧΡΕΟΚΟΠΗΣΕΙ ΑΝ ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΣΟΥΜΕ!

Του Γ. ΔΕΛΑΣΤΙΚ*

Ξαφνικά, η τρόικα τα στύλωσε. Προβάλλει θρασύτατα υπερβολικές απαιτήσεις. Η συγκυβέρνηση Σαμαρά, Βενιζέλου, Κουβέλη σίγουρα θα υποκύψει. Οχι μόνο επειδή ούτως ή άλλως έχουν εκχωρήσει την διακυβέρνηση της χώρας στους ασήμαντους υπαλλήλους της ΕΕ και του ΔΝΤ. Οπως σε όλες τις ανάλογες περιπτώσεις, η τρόικα εκβιάζει ακόμη και αυτή την κυβέρνηση, την τόσο πρόθυμη να υπακούσει. Την εκβιάζει ότι δεν θα δώσει την έγκρισή της για να εκταμιευθεί μια σημαντική δόση δανείου προς την Ελλάδα. Σημαντική όχι γιατί θα διατεθεί στην ετοιμοθάνατη ελληνική οικονομία. Σημαντική επειδή σίγουρα θα λήγουν κάποια ελληνικά κρατικά ομόλογα που κάτοχοί τους είναι Ευρωπαίοι ή άλλοι κερδοσκόποι.
Επειδή το ελληνικό κράτος δεν έχει φράγκο, αν δεν του δώσουν δάνειο οι Ευρωπαίοι, δεν θα μπορέσει να δώσει σχεδόν όλα τα λεφτά του δανείου στους Ευρωπαίους κερδοσκόπους και έτσι η χώρα μας θα χρεοκοπήσει - όχι υπό τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά υπό την «ένδοξη» ευρω-συγκυβέρνηση ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ!
Για να μην πολυλογούμε, το ίδιο γίνεται και τώρα. Στις 20 Μαΐου, η Ελλάδα πρέπει να πληρώσει κρατικά ομόλογα που λήγουν αξίας 5,6 δισ. ευρώ. Το κωμικοτραγικό είναι ότι αυτά τα 5,6 δισ. ευρώ η χώρα πρέπει να τα πληρώσει στην... Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα - αυτή δηλαδή που υποτίθεται ότι μας βοηθάει να σωθούμε! Η γελοιότητα του πράγματος έγκειται στο ότι η τρόικα εκβιάζει την κυβέρνηση Σαμαρά και υπολοίπων ότι, αν δεν υπακούσουν τυφλά στις εντολές τους, δεν θα εγκρίνει την εκταμίευση της δόσης Μαΐου προς την Αθήνα, η οποία δεν θα έχει έτσι λεφτά να πληρώσει την ΕΚΤ και με τον τρόπο αυτόν θα μας χρεοκοπήσει ως χώρα η... ΕΚΤ - αυτή που δήθεν μας σώνει!!!
Το τέλειο ευρω-τσίρκο! Πόσα είναι τα λεφτά της δόσης του Μαΐου που θα πάρει δάνειο η χώρα μας; Μα, μόλις 6 δισ. ευρώ, τα οποία αμέσως θα πάνε σχεδόν όλα κατευθείαν στα θησαυροφυλάκια της ΕΚΤ! Από τα 6 δισ. που θα χρεωθούμε, θα μείνουν μόλις τα 0,4 αφού τα 5,6 δισ. ευρώ θα τα πάρει η ΕΚΤ. Εχει κι άλλες γαργαλιστικές λεπτομέρειες η υπόθεση. Η ΕΚΤ θα πάρει 5,6 δισ., αλλά η Ευρωζώνη θα μας δανείσει τον Μάιο μόνο 4,2 δισ. Πού θα βρούμε τα υπόλοιπα; Δανειζόμενοι 1,8 δισ. ευρώ από το ΔΝΤ. Η Ευρωζώνη δηλαδή «σώζει» την Ελλάδα και «ενισχύει» την οικονομία της χώρας μας δανείζοντάς μας 4,2 δισ. και παίρνοντάς μας η ΕΚΤ... 5,6! Μας υποχρεώνει δηλαδή να δανειζόμαστε και από το ΔΝΤ για να δώσουμε τα λεφτά στην ΕΚΤ! Πρόκειται για πραγματικά εξωφρενικό μοντέλο «σωτηρίας», όπου πολλές φορές οι Ευρωπαίοι δανειστές μάς παίρνουν περισσότερα από όσα μας δανείζουν!
Οποιος νομίζει υπό τέτοιες συνθήκες ότι μπορεί όντως να υπάρξει ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, πρέπει να είναι αθεράπευτα αισιόδοξος - για να μην πούμε κάτι βαρύτερο. Γνωρίζουμε πάντως από τώρα πότε θα παιχτεί και η επόμενη φάση αυτού του κωμειδυλλίου με την τρόικα - λίγο πριν από τον Αύγουστο. Γιατί; Μα επειδή τον Αύγουστο η Ελλάδα θα χρειαστεί άλλα 3 δισ. ευρώ για να πληρώσει... την ΕΚΤ και το ΔΝΤ! Για την ακρίβεια θα χρειαστεί 2,17 δισ. ευρώ για να τα «σκάσει» στην ΕΚΤ και 0,7 δισ. για να πληρώσει το ΔΝΤ. Μπορούμε επομένως να είμαστε βέβαιοι ότι η τρόικα θα ξαναγριέψει μέσα στο κατακαλόκαιρο. Ενδεχομένως να προκλήθηκε και ένα μικρό αίσθημα ανακούφισης στους αναγνώστες ανάμεικτο με κάποιο ίχνος ευγνωμοσύνης προς την τρόικα, η οποία μας άφησε «ελεύθερους» τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο για να κάνουν οι Ελληνες, αν και λίγο πρόωρα, τα «μπάνια του λαού». Η ΕΕ είναι ευγενέστατη όταν πρόκειται για ιερό σκοπό. Ποιος είναι αυτός; Οχι, βεβαίως, το διάλειμμα στα βασανιστήρια που υποβάλλει τους Ελληνες. Απλούστατα, μας παραδίδει αυτό το δίμηνο στα νύχια των... ιδιωτών κερδοσκόπων.
Μας παραδίδει στους «γύπες», τους ακραίους κερδοσκόπους που δεν εντάχθηκαν στο «κούρεμα» των ελληνικών κεφαλαίων για να χάσουν το 80% του κεφαλαίου τους όπως οι υπόλοιποι ηλίθιοι και ως... «τιμωρία» θα πληρωθούν τα ομόλογα που κατέχουν στο 100% της ονομαστικής τους αξίας! Η κυβέρνηση Σαμαρά θα πληρώσει στους «γύπες» περίπου 1,4 δισ. ευρώ - για την ακρίβεια 853 εκατ. ευρώ τον Ιούνιο και 538 εκατ. τον Ιούλιο! Πανευτυχείς οι «γύπες» θα πίνουν στην υγειά των κορόιδων των Ελλήνων και θα μετρούν τα κέρδη τους, καθώς οι περισσότεροι είχαν αγοράσει τα ελληνικά ομόλογα πριν από ένα - δυο χρόνια στο... 12% έως το πολύ 20% της ονομαστικής τους αξίας και έτσι θα πάρουν φέτος... πέντε έως οκτώ φορές τα λεφτά που έβαλαν!!!

*Δημοσιεύθηκε στο "ΕΘΝΟΣ" την Δευτέρα 8 Απριλίου 2013

Τρίτη 9 Απριλίου 2013

Τέλος παιχνιδιού



Οπως είναι πασίγνωστο, το δεύτερο αρχαιότερο επάγγελμα του κόσμου, το τραπεζικό, συνδέεται με τη «νομιμοποιημένη» πολλαπλή εξαπάτηση του κοινού.
Οι καταθέτες, εμπιστευόμενοι τα χρήματά τους στις τράπεζες, πιστεύουν ότι τα εξασφαλίζουν, ενώ αυτά, την ίδια στιγμή, κυκλοφορούν σε άγνωστες αγορές, εκτεθειμένα σε κινδύνους ασύλληπτους ακόμη και για την πιο νοσηρή φαντασία. Από την εποχή του New Deal (1935) μέχρι το 1980, το επάγγελμα είχε τεθεί υπό αυστηρή επιτήρηση και δημόσιους ρυθμιστικούς ελέγχους, με κύριο γνώρισμα τον περιορισμό της έκθεσης του καταθετικού χρήματος στις κερδοσκοπικές μπίζνες των τραπεζών και τη σταθεροποίηση της χρηματοδοτικής λειτουργίας προς την πραγματική οικονομία. Ωστόσο, κατά τις τρεις τελευταίες δεκαετίες, με το νεοφιλελευθερισμό και μονεταρισμό, οι απορρυθμίσεις και απελευθερώσεις κατάργησαν τους περιορισμούς, οι τράπεζες απέβησαν βασικός μοχλός κερδοσκοπίας και σπάνιο είδος η χρηματοδότηση της οικονομίας. Διαβλήθηκε η έκδοση δημόσιου χρήματος, επετράπη η δημιουργία ιδιωτικού εικονικού χρήματος από αυτές. Πλημμύρισαν η Αμερική και η Ευρώπη από «φούσκες» εικονικού χρήματος, που οι δημιουργοί του κατέληξαν σε αδυναμία να τιμούν.
Ηδιορθωτική αντίστροφη μέτρηση άρχισε από την Αμερική με τον πρόεδρο Ομπάμα (2009), ο οποίος επαναφέρει δημόσιους ελέγχους στη χρηματοπιστωτική σφαίρα. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, περισσότερο δέσμιοι του λόμπι των τραπεζών, ακολούθησαν με εφεκτικότητα και υστέρηση, ενώ σήμερα κάνουν μεταβολή, ακυρώνοντας και τα ελάχιστα βήματα που είχαν κάνει ή επαγγέλλονταν ότι θα κάνουν.
Ο ευρωπαϊκός φόρος 0,02% στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές αποδείχθηκε ούτε καν φύλλο συκής, αλλά απλό στρινγκάκι. Παράλληλα, ο διαχωρισμός των καταθετικών τραπεζών από τις επενδυτικές θεσπίσθηκε τόσο χαλαρά, ώστε κατανοήθηκε ως απλή «στάχτη στα μάτια» των καταθετών. Αντί να καθησυχάζει τις ανησυχίες τους, τις νομιμοποιεί και τις επαυξάνει. Παράλληλα, η ευρωπαϊκή απόφαση του Ιουνίου 2012 για διαχωρισμό των τραπεζικών χρεών από τα κρατικά και η απ' ευθείας ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό ESM, όχι μόνον ουδέποτε εφαρμόσθηκε, αλλά και αυθαίρετα ερμηνεύθηκε από τη Μέρκελ ότι δεν αφορά παρελθόντα και συσσωρευμένα τραπεζικά χρέη, αλλά αποκλειστικά και μόνο μελλοντικά.
Τέλος, με την κυπριακή απόφαση, καταφέρεται χαριστική βολή στην καθ' όλα νόμιμη προσδοκία των καταθετών για αυστηρότερη ρύθμιση της τραπεζικής ασυδοσίας. Το σχέδιο τραπεζικής ενοποίησης της Ευρώπης, που οριστικοποιήθηκε στις αρχές του 2013 και θεωρήθηκε απαράκαμπτη προϋπόθεση για τη δημιουργία ενιαίου οικονομικού χώρου, προβλέπει ως πρώτο βήμα την ευρωπαϊκή εγγύηση των καταθέσεων ανεξαρτήτως μεγέθους. Ωστόσο, με το κυπριακό πείραμα, οι καταθέσεις «συνυπευθυνοποιούνται» και ο ευρωπαϊκός μηχανισμός στήριξης παρακάμπτεται. Οχι μόνον η υποθετική πορεία προς την τραπεζική ενοποίηση διακόπτεται ή μετατίθεται σε ασαφές μέλλον, αλλά ακόμη και ο υπάρχων μηχανισμός στήριξης αδρανοποιείται, αφού αντί «διασώσεων από έξω» προτιμώνται πλέον οι «διασώσεις από μέσα». Το κόστος των διασώσεων επιρρίπτεται στο εξής στον διασωζόμενο. Πόσο ρεαλιστικό και βιώσιμο μπορεί να θεωρηθεί το νέο υπόδειγμα; Πού άγεται η Ευρώπη με την εφαρμογή του;
Οι ευρωπαϊκοί λαοί έχουν κάθε δημοκρατικό δικαίωμα να μην αναλαμβάνουν διασώσεις άλλων λαών, κρατών, τραπεζών. Ωστόσο, θα έπρεπε οι υπεύθυνοι ηγέτες να τους εξηγούν ότι στη διεθνή οικονομία κάθε κατάρρευση ενός στοιχείου της συνεπάγεται ανάλογο κόστος και αποσταθεροποιητικές επιπτώσεις για τα υπόλοιπα. Αποτελεί κοινό συμφέρον όλων η αποτροπή κατάρρευσης ακόμη και ενός στοιχείου και η μοναδική οδός προς διατήρηση της διεθνούς σταθερότητος είναι η διάχυση του κόστους διάσωσης μεταξύ όλων των πλευρών. Εάν αυτό ισχύει για τη διεθνή κοινότητα, ισχύει κατά μείζονα λόγο για την κοινότητα χωρών που επιλέγουν κοινό νόμισμα. Η αξίωση αλληλεγγύης μεταξύ εταίρων δεν βασίζεται στην ηθική ούτε στον αλτρουισμό, αλλά στο κοινό συμφέρον. Οσο ταχύτερα σταθεροποιείται ο εύθραυστος εταίρος τόσο αποτελεσματικότερη η εύρυθμη λειτουργία του συνόλου. Ωστόσο, εξ ορισμού ο εύθραυστος διαθέτει πολύ λιγότερα μέσα διάσωσης από ό,τι οι πλεονασματικοί. Οταν η διάσωση περιορίζεται στα μέσα αυτού που βρίσκεται στα πρόθυρα κατάρρευσης έχει τις λιγότερες πιθανότητες επιτυχίας και το υψηλότερο κόστος για τους εταίρους του. Αναφαίρετο το δικαίωμα των ισχυρών της Ευρώπης να αποποιούνται το κόστος σταθεροποίησης των αδυνάτων, ωστόσο, σε αυτή την περίπτωση, επωμίζονται μοιραία το κόστος από την επί θύραις κατάρρευση αυτών και την αποσταθεροποίηση του κοινού νομίσματος. Δεν μπορούν να αποποιούνται και τα δύο, ούτε βέβαια να ενοχοποιούν γι' αυτό τα θύματα των δικών τους επιλογών. Εάν σήμερα οι προοπτικές του ευρώ εξαντλούνται, ιστορική ευθύνη για αυτό φέρουν όσοι διαθέτουν τα μέσα για να το διασώζουν, αλλά το αποφεύγουν, παρά όσοι έχουν στερηθεί πλέον κάθε μέσου. 

Πηγή: www.enet.gr

Δευτέρα 8 Απριλίου 2013

Το (αναμενόμενο) δώρο του Κασιδιάρη στον Βενιζέλο

Η ευγενική χορηγία του Ηλία Κασιδιάρη στον Ευάγγελο Βενιζέλο και το ερώτημα που πρέπει να θέτει στον εαυτό του, όποιος ψήφισε το κόμμα της Χρυσής Αυγής

Του 
Μάνου Χωριανόπουλου



Όποιος θυμάται τι κατέθεσε την Πέμπτη ο Ευάγγελος Βενιζέλος στην Προανακριτική για τον Διώτη και τον Παπακωνσταντίνου, να σηκώσει το χέρι του. Κανείς;

Ας ρωτήσω κάτι πιο εύκολο. Τι πρόβλημα υπάρχει στην Προανακριτική και ποιο κακό παιδί αποβλήθηκε;


Ο βουλευτής της Χρυσής Αυγής, σαν να ήταν παιδάκι δημοτικού, ασχολήθηκε με το βάρος του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, αντί για να προσπαθήσει να τον «στριμώξει» με ερωτήσεις.

Αν ο Ευάγγελος Βενιζέλος, είχε όφελος από το να ανασύρει αναμνήσεις από το στρατό και να εύχεται στην Ζ. Κωνσταντοπούλου «να κυοφορήσει» (πνευματικώς, όπως είπε), ο Ηλίας Κασιδιάρης τι όφελος είχε από το να τινάξει στον αέρα την διαδικασία στο πρώτο 20λεπτο; Ποιον εξυπηρέτησε ουσιαστικά;

Μπορεί κανείς να επικαλεστεί την παρορμητικότητα της νιότης, όπως τότε που φοβούμενος ότι θα τον κόψει το σφυροδρέπανο της εφημερίδας «Ριζοσπάστης», υπερασπίστηκε αντρίκεια τον εαυτό του απέναντι στο θηρίο Λιάνα Κανέλλη, που απειλούσε τη σωματική του ακεραιότητα.

Αν δούμε όμως πιο προσεκτικά, τη στάση της «αντισυστημικής» Χρυσής Αυγής, η συμπεριφορά Κασιδιάρη, δεν εκπλήσσει.

Από τον Χ. Παππά, που έκανε την ανάγκη του μπροστά στο MEGA, μέχρι τον Η. Κασιδιάρη, που είναι διαρκώς σε μια κατάσταση «φέρτε τις κάμερες, να τα σπάσω όλα», οι κινήσεις εντυπωσιασμού πολλαπλασιάζονται, αλλά το αποτέλεσμα είναι πάντα  το ίδιο. Ουσία μηδέν, κυνήγι στους αδύναμους και άλλοθι στην κυβέρνηση για να στρίβει όλο και πιο δεξιά.

Μπορεί το μαντρόσκυλο να γαβγίζει, αλλά στα δύσκολα (μεταλλεία χρυσού, φορολόγηση κεφαλαίου, εναντίωση στις απεργίες) τον αφέντη του, δεν τον δαγκώνει.

Αφού οι φίλοι του Η. Κασιδιάρη, σταματήσουν να πανηγυρίζουν για τη «μαγκιά» του προς τον Ευάγγελο Βενιζέλο, ίσως θα πρέπει να αναρωτηθούν τι βγήκε από αυτόν τον καυγά;

Ποιο ήταν το αποτέλεσμα, πέρα από το να εμφανιστεί ένας από τους βασικούς υπεύθυνους για τα δεινά του ελληνικού λαού, ως θύμα μιας χυδαίας επίθεσης.

Αν οι ψηφοφόροι της Χρυσής Αυγής, αναρωτιόνταν πιο συχνά, «ποιος ωφελείται;» από τα πανηγυράκια, που στήνουν συχνά πυκνά οι βουλευτές της (παρουσία καμερών), το ποσοστό της θα παρέμενε ανάλογο με αυτό της νικοτίνης στα τσιγάρα.

Το ποσοστό δηλαδή, που πρέπει να έχει ένα κόμμα, που χτυπά τους αδύνατους και προστατεύει με αριστοτεχνικό τρόπο τους δυνατούς.

Πηγή: News247.gr

Πέμπτη 4 Απριλίου 2013

ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΜΑ ΤΟΥ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟΥ ΗΓΕΜΟΝΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ



Του ΠΕΤΡΟΥ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ*
«Η Ευρώπη άλλαξε πολύ μέσα από το δράμα της κυπριακής διάσωσης. Η ετοιμότητα για αλληλεγγύη διαβρώνεται κάθε λεπτό που περνάει. Η Ευρωζώνη έχει πάψει, καιρό τώρα, να αποτελεί αδελφότητα αυξανόμενης ευημερίας και σταθερότητας. Εχει μεταμορφωθεί σε σχολή μονομάχων, όπου καθένας ξιφουλκεί με στόχο την υπεροχή και την επιβίωση».
Με αυτό τον τρόπο η Suddeutsche Zeitung -ουδόλως φιλική, όπως και το σύνολο του γερμανικού Τύπου, έναντι της Κύπρου- σχολίαζε την «επόμενη μέρα», μετά την απόφαση-πυρηνική βόμβα του Eurogroup. Κοινή ήταν η εκτίμηση των σοβαρών πολιτικών αναλυτών στο Βερολίνο, ότι η Γερμανία κατάφερε μεν να επιβάλει για άλλη μια φορά τη θέλησή της, υπέστη όμως μεγάλη ηθική και πολιτική φθορά, υπονομεύοντας την αξιοπιστία της Ευρωζώνης. Ιδού ένα χαρακτηριστικό σχόλιο του Γιάκομπ Ογκστάιν στην ηλεκτρονική έκδοση του Der Spiegel, το οποίο φτάνει να συγκρίνει τη Γερμανία της Μέρκελ με την αυτοκρατορία του Κάιζερ και το Ράιχ του Χίτλερ:
«Το δράμα της Κύπρου κατέστησε σαφές ότι η κρίση της Ευρωζώνης εξελίσσεται σε αγώνα για τη γερμανική ηγεμονία στην Ευρώπη. Επιφανειακά, Μέρκελ και Σόιμπλε εμφανίζονται να εργάζονται για την οικονομική σταθεροποίηση. Στην πραγματικότητα, δένουν άλλα έθνη με τις αλυσίδες του χρέους... Όπως συνέβη δύο φορές στην πρόσφατη ιστορία, οι Γερμανοί βυθίζονται ολοένα και βαθύτερα σε σύγκρουση με τους γείτονές τους, χωρίς να υπολογίζουν το κόστος».

Ενας άλλος αρθρογράφος του Der Spiegel, ο Τάισον Μπάρκερ, χρησιμοποίησε έναν σκωπτικό παραλληλισμό με τον αφορισμό του επιτελάρχη του Τσώρτσιλ, λόρδου Ισμέι, για τον λόγο ύπαρξης του ΝΑΤΟ (να κρατήσει «τους Ρώσους έξω, τους Αμερικανούς μέσα και τους Ευρωπαίους κάτω»). Εγραψε ο Μπάρκερ:
«Οι αρχιτέκτονες του ΝΑΤΟ είχαν ένα θεμελιώδη στρατηγικό στόχο: να κρατήσουν τους Αμερικανούς έξω, τους Γερμανούς μέσα και τα Μεσογειακά κράτη κάτω... Η συμφωνία για την Κύπρο, η οποία, όπως μας πληροφόρησε ο επικεφαλής του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ μπορεί να γίνει μοντέλο για μελλοντικές διασώσεις άλλων χωρών, επιβεβαιώνει αυτή την αρχή».
«Το πρόσταγμα»
Τη δραματική μεταμόρφωση της Ευρωπαϊκής Ενωσης παρακολουθεί με ανησυχία και η απέναντι ακτή του Ατλαντικού. Στις 21 Μαρτίου, οι New York Times δημοσίευαν άρθρο του Ρίστο Πεντίλα με αφορμή την κυπριακή κρίση, υπό τον εύγλωττο τίτλο «Η Γερμανία έχει το πρόσταγμα». Από εκεί το απόσπασμα:
«Η ευρωπαϊκή κρίση χρέους έχει αλλάξει εκ θεμελίων τον γεωπολιτικό χάρτη της Ευρώπης. Αντί για τη διαίρεση μεταξύ Δύσης και Ανατολής, που υπήρχε στον Ψυχρό Πόλεμο, η ήπειρος διαιρείται τώρα ανάμεσα στο Βορρά της σχετικής ευημερίας και στον Νότο του χάους.
Ακόμη αντί να οδηγούν την Ευρώπη η Γαλλία και η Γερμανία, με τη Βρετανία σε ρόλο εξισορροπιστή, η Γερμανία επωμίζεται εξ ολοκλήρου, πλέον, την ηγεσία. Δεν πρόκειται πια για μια ευρωπαϊκή Γερμανία, αλλά για μια περισσότερο γερμανική Ευρώπη».
Ακόμη και μια κατεξοχήν φιλογερμανική χώρα όπως το Λουξεμβούργο εξεμάνη με την ωμότητα του ζεύγους Μέρκελ-Σόιμπλε έναντι της Κύπρου. «Η Γερμανία δεν έχει το δικαίωμα να αποφασίζει τι είδους οικονομικό μοντέλο θα υιοθετήσουν οι άλλες χώρες της Ενωσης», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών, Ζαν Ασελμπορν, προφανώς ανήσυχος ότι στον επόμενο τόνο θα έρθει η σειρά της χώρας του.
Το μέγα ερώτημα που απασχολεί τους πάντες είναι αν, με τόση μνησικακία και αμοιβαίες εχθρότητες, έχει μέλλον μια Ευρωζώνη, η οποία, όπως έγραψαν οι Financial Times, «αντί να ρίξει σωσίβιο στις χώρες που έχουν πρόβλημα, τους κρεμάει μια πέτρα στον λαιμό». Ιδού η άποψη του παραδοσιακά άκρως φιλοευρωπαϊκού Economist:
«Η οικονομία της Ευρωζώνης είναι στάσιμη. Τα κόμματα διαμαρτυρίας κερδίζουν σε δημοτικότητα. Το ευρώ υποτίθεται ότι ενσάρκωνε ένα μεγάλο πολιτικό σχέδιο. Σήμερα όμως μοιάζει με γάμο χωρίς αγάπη, με μόνη συγκολλητική ουσία τον φόβο μπροστά στο κόστος του διαζυγίου». Όσο για την απόφαση «διάσωσης» της Κύπρου από το Eurogroup, ο Economist προτίμησε να αφήσει στην άκρη τους ευφημισμούς και να πει τα πράγματα με το όνομά τους, τιτλοφορώντας ως εξής το σχετικό άρθρο: «Μια άτσαλη ληστεία τραπεζών»...
*Δημοσιεύθηκε στην «Καθημερινή» της Κυριακής 31 Μαρτίου 2013